TYT Hangi Konuları Kapsar? 

Üniversiteye geçişte en önemli basamaklardan biri olan Temel Yeterlilik Testi (TYT), her yıl milyonlarca öğrencinin hayatını etkileyen kritik bir sınavdır. Sadece bir sınav olmanın ötesinde, TYT aynı zamanda öğrencilerin bilgi birikimlerini, temel yeterliliklerini ve sınav stratejilerini test eden çok yönlü bir ölçme aracıdır. Bu nedenle TYT’nin kapsamını, derslerini ve konu dağılımını ayrıntılı biçimde bilmek, sınava hazırlanan adaylar için büyük önem taşır.

Bu yazımızda, TYT'nin hangi dersleri kapsadığını, bu derslerin alt konu başlıklarını ve hangi becerileri ölçtüğünü detaylı şekilde ele alacağız. Ayrıca, TYT’nin sınav sistemi içerisindeki yerini ve öğrenciler için taşıdığı önemi de vurgulayacağız.

 

TYT Nedir ve Neden Önemlidir?

TYT (Temel Yeterlilik Testi), ÖSYM tarafından düzenlenen Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nın (YKS) ilk oturumudur. Üniversiteye giriş için ilk aşamayı oluşturan bu sınav, öğrencilerin temel derslerdeki bilgi ve yeteneklerini ölçer. Aynı zamanda, AYT’ye (Alan Yeterlilik Testi) girebilmek ve bazı lisans ile önlisans bölümlerini tercih edebilmek için gerekli olan baraj puanı TYT üzerinden hesaplanır.

TYT 2025 itibarıyla, önlisans programlarına yerleşmek isteyen adayların en az 150 puan, lisans programlarına geçiş için ise 180 puan alması gerekmektedir.

 

TYT Hangi Dersleri Kapsar?

TYT, toplamda 120 sorudan oluşur ve sınav süresi 165 dakikadır. Bu sorular; Türkçe, Matematik, Sosyal Bilimler ve Fen Bilimleri alanlarından gelir. Her bölüm, adayların belirli bilgi ve becerilerini test eder.

 

1. Türkçe (40 Soru)

Türkçe bölümü, adayların okuduğunu anlama, yorum yapma, anlam ilişkileri kurma ve dil bilgisi kurallarını kullanma becerilerini ölçer. Paragraf soruları ağırlıktadır.

Alt Konular:

• Sözcükte anlam

• Cümlede anlam

• Paragraf bilgisi

• Ses bilgisi

• Yazım ve noktalama

• Sözcük türleri

• Cümle türleri

• Anlatım bozuklukları

• Dil bilgisi kuralları

 

2. Matematik (40 Soru)

Matematik bölümü, hem Temel Matematik hem de Geometri konularını içerir. TYT Matematik’te işlem yeteneği kadar problem çözme ve analitik düşünme becerisi de ön plandadır. Yeni nesil, günlük hayatla ilişkilendirilmiş sorular yaygındır.

Alt Konular:

• Temel kavramlar

• Sayılar ve sayı basamakları

• Bölme ve bölünebilme

• Asal çarpanlar, EBOB-EKOK

• Rasyonel ve ondalıklı sayılar

• Mutlak değer

• Üslü ve köklü sayılar

• Oran-orantı

• Problemler (yaş, kar-zarar, işçi, saat, hız vb.)

• Denklem çözme

• Basit eşitsizlikler

• Fonksiyonlar (temel düzey)

• Grafikler ve tablo yorumlama

• Geometri: Doğrular, açılar, üçgenler, dörtgenler, çember ve temel geometrik cisimler

 

3. Sosyal Bilimler (20 Soru)

Bu bölüm; Tarih, Coğrafya, Felsefe ve Din Kültürü derslerini kapsar. Öğrencilerin sosyal olayları yorumlama, tarihsel gelişmeleri kavrama ve temel düşünsel becerileri ölçülür.

Tarih (5 Soru)

• Tarih bilimine giriş

• İlk Türk devletleri

• İslamiyet öncesi ve sonrası Türk tarihi

• Osmanlı Devleti kuruluş ve yükselme dönemi

• Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet’in ilanı

Coğrafya (5 Soru)

• Doğa ve insan ilişkisi

• Harita bilgisi

• Türkiye’nin yer şekilleri

• İklim bilgisi

• Beşeri ve ekonomik faaliyetler

Felsefe (5 Soru)

• Felsefenin tanımı

• Bilgi felsefesi

• Ahlak felsefesi

• Bilim felsefesi

• Mantık ve akıl yürütme

Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (5 Soru)

(Din dersi almayan öğrenciler için alternatif felsefe soruları sorulur.)

• İslam inanç esasları

• Hz. Muhammed’in hayatı

• Ahlaki değerler

• Din ve toplum

 

4. Fen Bilimleri (20 Soru)

Bu bölüm; Fizik, Kimya ve Biyoloji alanlarını içerir. TYT Fen soruları genellikle temel düzey bilgiye ve mantık yürütmeye dayalıdır.

Fizik (7 Soru)

• Fizik bilimine giriş

• Hareket ve kuvvet

• Enerji

• Isı ve sıcaklık

• Elektrik ve optik

Kimya (7 Soru)

• Kimya bilimine giriş

• Maddenin halleri

• Atom ve periyodik sistem

• Kimyasal türler

• Asit-baz ve tuzlar

• Karışımlar

Biyoloji (6 Soru)

• Canlıların yapısı

• Hücre ve organeller

• Kalıtımın temel ilkeleri

• Ekosistem ve çevre

• İnsan anatomisi (sindirim, dolaşım, solunum sistemleri)

 

TYT’de Hangi Beceriler Ölçülür?

TYT sadece bilgi ölçen bir sınav değildir; aynı zamanda öğrencilerin:

• Okuma ve anlama yetisi

• Analitik düşünme

• Problem çözme

• Yorumlama

• Zaman yönetimi
  gibi becerilerini de değerlendirir.

Bu nedenle sınava hazırlanırken yalnızca konu ezberlemek değil, düşünme becerilerinizi geliştirmek, yeni nesil soru tarzlarına alışmak da gerekir.

 

TYT Konularına Göre Çalışma Önerileri

• Konu eksiklerinizi belirleyin ve plana uygun çalışın.

• Günlük Türkçe paragraf ve problem çözümü pratiği yapın.

• Her hafta bir deneme çözerek zaman yönetimi becerinizi geliştirin.

• Tekrar günleri belirleyerek öğrendiklerinizi pekiştirin.

• MEB müfredatına uygun kaynaklardan çalışın ve ÖSYM'nin geçmiş yıllarda sorduğu soruları analiz edin.

 

TYT Konularını Bilmek Başarının Anahtarıdır

TYT, yalnızca lise bilgisini ölçen bir sınav değil; aynı zamanda öğrencilerin üniversite hayatına hazırlık sürecindeki temel becerilerini değerlendiren bir platformdur. Bu yüzden, hangi derslerin ve konuların sınavda yer aldığını detaylı şekilde bilmek, sınava hazırlık sürecinizi daha verimli hale getirir. Hedefiniz ister önlisans ister lisans olsun, TYT konularını iyi kavrayarak ve düzenli çalışarak üniversite yolculuğunuzda sağlam bir adım atabilirsiniz.